Jaarlijkse Wikipedia Fondsenwerving - Radio 2 programma De Inspecteur

Interview op 6 March 2019 met Radio 2 "De Inspecteur" met Sven Pichal.

Uit te zenden op Radio 2 op 8 March 2019 tussen 08:00 en 09:00.

• Als je vandaag op Wikipedia iets opzoekt, bestaat de kans dat je een banner te zien krijgt waarop Wikipedia je vraagt om €2 te doneren. Voor de prijs van één kopje koffie, kan Wikipedia voortbestaan. Waarom verschijnt die banner?

⇒ Deze vraag verschijnt ieder jaar opnieuw omdat Wikipedia sinds 2001 bestaat met als doelstelling onafhankelijk te zijn van reclame. Wikipedia is 5e grootste website ter wereld qua raadpleging. De wereldwijde fondsenwerving gebeurt door de Wikimedia Foundation.

Wikipedia is het boegbeeld van de campagne, maar er bestaan nog 15 andere projecten die minder gekend zijn zoals de mediaserver die alle foto’s van Wikipedia bevat, en Wikidata, de open databank, die er voor zorgt dat je kan doorclicken naar alle Wikipedia-talen waarvoor een artikel bestaat.

Die 2 euro is een fictief bedrag dat nodig zou zijn mocht iedereen die de banner zien onmiddellijk zou betalen. De gemiddelde individuele bijdrage van gewone mensen bedraagt ongeveer 15 euro. Je zou er dus kunnen van uit gaan dat 1 op 8 personen een gift overmaakt.

De strategie 2030 van Wikimedia wil alle vrije kennis voor iedereen vrij beschikbaar maken, onafhankelijk van taal, regio, ras, cultuur, gender, politieke kleur, sociale achtergrond, en technologie. De volledige inhoud van Wikipedia wordt gepubliceerd onder een vrije licentie.

• Hoe komt het dat Wikipedia zo afhankelijk is van giften?

⇒ De inhoud van de Wikipedia pagina’s wordt door onbetaalde vrijwilligers gemaakt in volledige onafhankelijkheid. Zonder interventie van binnenuit, of buitenaf. Wikipedia wil van in het begin volledig neutraal en onafhankelijk zijn. Wikipedia is volledig vrij van reclame-inkomsten of van directe tussenkomsten van commerciële bedrijven.

Het totale budget bedroeg in 2017 91 miljoen dollar, geschonken door 6 miljoen burgers. 60 miljoen, dus twee derden, komt dus van gewone burgers. Het grootste gedeelte van de inkomsten komt uit de Verenigde Staten en Canada. Dan volgt Europa (met 29 miljoen dollar) en slechts 7 miljoen dollar komt van de andere continenten. Vooral uit Afrika en Zuid-Amerika komen er weinig giften. Het Westen zorgt dus voor het overgrote deel van de inkomsten.

• Waarvoor wordt het geld gebruikt?

⇒ Het grootste gedeelte van de giften word gebruikt voor de data centers, de internet connectiviteit, de servers, de programmatie, gegevensbescherming, voor legal affairs, communicatie, internationale conferenties en subsidies aan de nationale afdelingen en aan specifieke projectgroepen.

De Wikimedia Foundation, die een non-profit is, heeft slechts een 300-tal werknemers op de hoofdzetel. Grotere landen zoals Duitsland, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Nederland en Italië hebben werknemers. Maar kleinere landen zoals België draaien volledig op vrijwilligers, niet alleen om de Wikipedia te schrijven maar ook voor het draaiende houden van de nationale vereniging.

• Hoe wordt dat verdeeld?

⇒ Alle inzamelingen worden over alle projecten van de foundation verdeeld.

Een groot deel is dus nodig voor de infrastructuur van de servers en de data centers. Maar er zijn ook wereldwijde conferenties die ondersteund worden om verschillende honderden vrijwilligers toe te laten zich verder te ontwikkelen. Vrijwilligers uit ontwikkelingslanden krijgen een reisbeurs om naar een internationale conferentie te komen, of om een stage- of studiebeurs te verkrijgen.

En dan is er inderdaad ook een deel dat verdeeld wordt over verschillende landen. Hoeveel ieder land krijgt, hangt af van de projecten, het aantal vrijwilligers en de grootte van het land.

• Steun ik – als ik doneer – ook Wikipedia België? En heeft dat dan ook een invloed op de artikels die je op Wikipedia kan lezen?

⇒ Wikimedia als organisatie bestaat per land. De Wikipedia bestaat per taal. Je steunt inderdaad indirect Wikimedia België, de vereniging die ondersteuning geeft aan de vrijwilligers die de Nederlandstalige, de Franstalige en de Duitstalige Wikipedia bewerken. We werken dan ook intensief samen met de buurlanden. Begin september organiseren we samen met Wikimedia Frankrijk in Brussel een driedaagse conferentie.

We geven directe ondersteuning door een cursus te geven “Hoe schrijf ik voor Wikipedia”. Iedere 2 weken is er in BeCentral, boven het Centraal station in Brussel, een Wiki Club, een gezamenlijke schrijfsessie voor Wikpedia. De voertaal is daar het Engels omdat we daar veel buitenlanders mogen verwelkomen.

Daarnaast hebben we specifieke samenwerkingsverbanden met de diverse overheden, musea, bibliotheken, erfgoedcellen, culturele verenigingen en de Koning Boudewijnstichting.

Waar we ons in de toekomst willen op richten is het afleveren van belastingattesten voor giften van minimum 40 euro, en voor het mogelijk maken van IBAN betalingen. Daarnaast kan eenieder Wikimedia België rechtstreeks steunen door een directe gift of door lid te worden van de vereniging.

• Hoe lang loopt deze inzameling?

⇒ Deze inzameling wordt per land en per taal georganiseerd, gedurende niet-overlappende periodes, en duurt gewoonlijk een maand. Dus voor Vlaanderen zal dat de volledige maand maart zijn. Hierbij wil het campagneteam er voor zorgen dat de gebruiker niet gespamd wordt met overbodige boodschappen.

We willen vooral dat alle gebruikers van Wikipedia ongestoord opzoekingen kunnen doen en genieten van het werk van de duizenden vrijwilligers die de artikels schrijven. Uit de statistieken blijkt dat 75% van de giften gebeuren onmiddellijk na het zien van de 1e of de 2e banner.